MPS is een groep van progressieve zeldzame genetische ziekten. De bewustwording rond deze aandoeningen verhogen is belangrijk zodat patiënten sneller kunnen gediagnosticeerd en opgevolgd worden.
Leg je mee de puzzel? Lees hieronder verder!
MPS (MucoPolySaccharidosis) is de verzamelnaam voor een groep van zeldzame genetische aandoeningen die worden veroorzaakt door de verminderde activiteit van een eiwit. Er zijn enkele tientallen types van MPS. Naar schatting zouden er wereldwijd 1 op 25.000 baby’s geboren worden met MPS. Patiënten met MPS missen een eiwit in hun lysosomen. Dit eiwit breekt in normale omstandigheden complexe suikermoleculen (glycosaminoglycanen of GAGs) af, die dan hergebruikt worden in de stofwisseling. Wanneer dit eiwit onvoldoende werkt of ontbreekt, dan stapelen de GAGs zich op in de lysosomen en leidt dit tot orgaanschade en de specifieke symptomen van MPS.
Deze aandoening is vanaf de geboorte aanwezig, maar baby’s vertonen dan meestal nog geen symptomen. De symptomen van MPS verschijnen vaak in de vroege kinderjaren en verergeren met verloop van tijd. Het duurt vaak heel lang vooraleer de diagnose wordt gesteld omdat er geen specifieke symptomen van MPS bestaan. De symptomen en ernst van MPS kunnen anders zijn bij elke patiënt, en de verschillende types van MPS veroorzaken een breed scala aan symptomen die meerdere delen van het lichaam aantasten, waaronder de luchtwegen, oren, skelet en gewrichten, ogen, lever, hart en, in sommige gevallen, de hersenen. Sommige symptomen zijn apart veelvoorkomend bij peuters. Het is de combinatie van meerdere klachten die een alarmbel moet doen luiden.
Om MPS sneller op te sporen en patiënten te kunnen ondersteunen is het van cruciaal belang de – soms onschuldig uitziende – symptomen snel te herkennen en de link te leggen met MPS. Tijd is van cruciaal belang. Hoe vroeger de opsporing gebeurt, hoe beter de patiënten opgevolgd kunnen worden en hoe groter de kans om het verloop van de ziekte gunstig te beïnvloeden.
Indien je de tekenen en symptomen van MPS herkent, kan de diagnose via een paar eenvoudige testen in een referentiecentrum gesteld worden. Eén symptoom op zich kan een onschuldig kwaaltje zijn, maar eens er meerdere symptomen (gelijktijdig) voorkomen, kan het wijzen op een dieper en ernstiger probleem. Vandaar de visuele representatie van een puzzel met een niet-exhaustieve lijst van observeerbare symptomen die gemeenschappelijk aan alle MPS zijn. Het leggen van de puzzelstukjes (= symptomen) laat toe het ziektebeeld te vormen. Een snelle opstart van het zorgtraject bij deze progressieve ziekte is cruciaal voor de patiënt en zijn omgeving.
Hierbij vind u het klassieke ontwikkelingsschema van een kind. Dit zijn ook de mijlpalen waar er tijdens een consultatie van Kind&Gezin naar gekeken wordt. Indien u bij uw kind afwijkingen van het ontwikkelingsschema opmerkt samen met meerdere MPS symptomen, dan adviseren we om u tot een kinderarts, neuro-pediater of metabool arts te wenden.
Baby ligt op de buik en kan hoofd en borst omhoog brengen.
Kan goed rechtop zitten.
Indien je meerdere MPS symptomen bij jouw kind opmerkt, raadpleeg dan jouw kinderarts of een neuropediater.
Verder zijn er in België acht gespecialiseerde centra voor metabole ziekten (met enkele satelliet centra), ook CEMA-centra genoemd. Deze centra zijn erkend door het RIZIV als referentiecentra waar experten met hun multidisciplinair team de patiënten en hun familie de nodige steun en zorg kunnen bieden. Dit gespecialiseerd team zal dan een gepersonaliseerd zorgplan uitwerken om de patiënt optimaal te begeleiden en op te volgen.
Centre Hospitalier Universitaire de Liège
Service de génétique humaine
Domaine Universitaire du Sart Tilman Bat.B.35
Avenue de l’Hôpital 1
4000 Liège
Tel. 04 284 36 45
Institut de Pathologie et de Génétique (IPG)
Avenue Georges Lemaître 25
6041 Gosselies
Tel. 071 447 115 of 071 447 181
Universitair Ziekenhuis Antwerpen
Dienst pediatrie – Centrum voor Erfelijke Metabole Aandoeningen
Drie Eikenstraat 665
2650 Edegem
Tel. 03 821 57 45
Centrum voor Metabole Ziekten Leuven-Genk-Kortrijk
AZ Groeninge
President Kennedylaan 4
8500 Kortrijk
Tel. 056 63 33 00
Centrum voor Metabole Ziekten Leuven-Genk-Kortrijk
Ziekenhuis Oost-Limburg – Campus St Jan
Schiepse Bos 6
3600 Genk
Tel. 016 34 46 49
Centrum voor Metabole Ziekten Leuven-Genk-Kortrijk
U.Z. Gasthuisberg – Dienst Metabole Ziekten
Herestraat 49
3000 Leuven
Tel. 016 34 38 27 of 016 34 46 49
Cliniques Universitaires Saint-Luc
Centre de Maladies Métaboliques Héréditaires
Avenue Hippocrate 10
1200 Brussels
Tel. 02 764 19 20 of 02 764 10 62
UZ Brussel
Dienst pediatrie-Centrum voor Metabole Ziekten
Laarbeeklaan 101
1090 Brussels
Tel. 02 477 56 95
Hôpital Universitaire des Enfants Reine Fabiola
Unité Métabolique
Avenue J.J. Crocq 15
1020 Brussels
Tel. 02 477 25 71 of 02 477 32 16
Er zijn verschillende patiëntenverenigingen in België waarmee je ook contact kan opnemen.
Wanneer de diagnose gesteld wordt van een zeldzame ziekte zoals MPS, is het normaal om veel vragen te hebben, zich geïsoleerd te voelen en erover te willen praten met mensen die zich in een soortgelijke situatie bevinden. Patiëntenorganisaties staan ter beschikking van patiënten en hun familie. Zij luisteren en kunnen veel advies geven over het verbeteren van de levenskwaliteit, het organiseren van het dagelijks leven en het omgaan met verschillende administratieve kwesties.
Patiëntenverenigingen vergemakkelijken ook het contact met andere mensen die aan dezelfde aandoening lijden.
Hieronder vind je links naar de websites van twee patiëntenorganisaties voor lysosomale stapelingsziekten (MPS maken deel uit de familie van de lysosomale stapelingsziekten) in België:
BOKS op nationaal niveau: www.boks.be
Tous Ensemble Main dans la Main voor het Franse taalgebied: www.lysosomalebelgique.be
Ons doel is om de symptomen herkenbaar te maken zodat kinderen met MPS vroegtijdig kunnen worden geïdentificeerd en de juiste hulp verkrijgen. MPS is progressief, wat betekent dat het een chronische ziekte is die steeds erger wordt. Een vroege diagnose is essentieel, zodat de opvolging en zorg van de patiënt zo snel mogelijk kan starten.
Aangezien MPS vaak verschillende lichaamsdelen treft, zal een multidisciplinair team van artsen en paramedici betrokken worden bij de opvolging van de patiënt.
Hoe kan jij helpen? Download hier de social media files en deel ze op jouw kanalen!